Güney Asya

Güney AsyaHindistanTatlarÜlkeler

İnsanlar ikiye ayrılır: Hindistan’ı sevenler ve sevmeyenler. Hindistan’ı sevenler ikiye ayrılır: Hint yemeklerini sevenler ve sevmeyenler. Hint yemeklerini sevenler ikiye ayrılır: Hindistan’da yemekten korkanlar ve korkmayanlar. Hindistan’da yemekten korkmayanlar da ikiye ayrılır tabii: Sokak yemeklerini de kucaklayan cesur yürekler ve diğerleri. O cesur yürekleriyse biz hiçbir şeye ayıramayız korkmayın. Onlar ki nasıl bir mide, nasıl bir bağırsak sahibidir! Kimyasal atıkları bile öğütür, radyoaktif besinlerden ekmek yaparlar.

Neyse efendim, ben böyle cesur değilim ama Hint yemeklerine bayılıyorum. Sizleri de bu yazıda Mumbai’ye götürmek istiyorum.

Karnımız aç, etrafımızı sokak satıcıları sarmış. Bağırış çağırış, arabalar, motosikletler, kornalar içinde, sıcaktan hafif bunalmış, yiyecek bir şeyler arıyoruz. Biraz ileride, yeşil alanda kriket oynayan çocukların yanlarına çöküp yemek keyifli olabilir, sonra da deniz kıyısında kendi halindeki kalabalıkla güneşi batırırız. Şehrin gürültüsü arka planda bir uğultuya dönüşür, rengarenk sariler canlılıklarını Doğu masalı figüranlığına teslim ederler. Biz orada oturmuş romantik romantik etrafa bakarken ağzımızda hafif bir acı, burnumuzda baharat kokusu, midemizde canlı bir tokluk isteriz. Ama yoo her tarafta tuvalet aramak listemizde yok!

O zaman önce Hindistan’daki bir numaraları kuralı hatırlayalım. “Kabuğunu soy, pişir ya da yeme!” Sonra isterseniz biz etten de uzak duralım ve birer veg kati roll, yani sebzeli dürüm alalım.

Bu efendim, 1932 yılında Kalküta’da Nazim ustanın yerinde uydurulmuş. Kati şiş demekmiş ve etle yapılıyor, sonra da paratha denilen Hint ekmeklerine sarılıyormuş. Parathayı da bir çeşit ince bazlama şeklinde tarif edebiliriz sanırım (Hint ve Türk aşçılar beni linç etmez umarım). Yani bu bildiğiniz şiş dürüm! Şimdi bu şiş kebabı Nazim Usta mı uydurmuş yoksa daha önce mi bulunmuş neymiş, ben bunun peşini bırakmayacağım. Bir açıklamaya göre kılçık İngilizler kebapları ellemek istemedikleri için, başka bir iddiaya göreyse hızlı yeme ihtiyacından dürüm şeklinde servis edilmeye başlanmış. Hoş geldin fast food! Mcdonals’ın da 30’larda ortaya çıkışına bakarsak dünya genelinde hızlı yemek kültürüne geçiş gözlemleyebiliriz mi acaba? Bilim adamları araştırsın! 

Neyse sonra bu dürüm olayı her yere yayılıyor, normal roti ekmeği (lavaş benzeri bir ekmek) ile de yapılmaya başlanıyor ve ülkenin ciddi kısmının, özellikle güneyinin vejetaryen olması nedeniyle sebzeli versiyonları da sokaklarda yerlerini alıyor. Hem ucuz hem tehlikesi az. Patates, bezelye, havuç, karnabahar benzeri sebzeler kullanılıyor genelde. Ancak biz şimdi biraz serbest takılalım mı?

Öz Nizam Usta’nın sebzeli kotisi tarifimiz başlıyorrrr

O zaman ilk önce sebzeleri doğrayıp haşlayalım ya da buharda pişirelim. Biz şu sebzeleri haşladık.

  • 1 patates
  • 2 havuç
  • 1 avuç dolusu bezelye
  • 2 kabak

Bu arada diğer malzemelerimizi de hazırladık:

  • 2-3 kaşık zeytinyağı ya da sıvı yağ
  • Küp küp kesilmiş 1 orta boy soğan
  • 3 diş rendelenmiş sarımsak
  • Rendelenmiş/ezilmiş zencefil (miktar olarak sarımsak kadar)
  • 2 adet ufak ufak doğranmış yeşil biber
  • 1 acı minicik minicik doğranmış Şili biberi (Acı sevmiyorsanız koymayın tabii)
  • 3 adet doğranmış kuşkonmaz (Bloga koyuyoruz, azıcık havalı olması gerek)
  • 1 tatlı kaşığı domates salçası
  • Maydanoz ya da kişniş (Kişniş sevenler kişniş tohumu da kullanabilirler)

Vee yarımşar/birer tatlı kaşığı da alttaki baharatlar:

  • Kimyon
  • Garam masala (Bunu bulmak zor değil ancak yoksa, zevkinize göre birer tutam kakule, kişniş, küçük Hindistan cevizi rendesi, tarçın ve karanfil ekleyebilirsiniz. Kimyon ve karabiberi ayrıca koyuyoruz zaten)
  • Tatlı toz biber (Çok acı seviyorsanız acı da koyabilirsiniz)
  • Zerdeçal
  • Karabiber
  • Tuz

Şimdi sebzelerimiz haşlanırken tavaya zeytinyağını koyuyoruz. E o kadar Akdeniz dokunuşu olsun bence. Sonra eğer kişniş tohumu ya da başka tohum şeklinde baharat kullanacaksanız ilk önce yağa onları ekleyip çevirin. Değilse, sırasıyla soğanları, zencefili ve sarımsağı ekleyelim. Oh hava da sıcak, arkada da bir Bolywood filmi dönsün mü ne dersiniz?

Hafif kalça da sallayalım. Şimdi salçayı ekleyelim. Sıra geldi baharatlara. Çevirin şöyle, Hindistan mutfağınıza geldi bile. Biberleri ve sonra kuşkonmazı da koyalım. Ev buram buram koktuysa ve tavadakiler kavrulduysa sebzeleri de ilave edip çeviriyoruz.

Ve ta-tam! Yemek hazır! Üstüne maydanoz ya da taze kişniş koyup tam buğday unundan lavaşa sararak tüketiyoruz. (İnternetten roti tariflerine bakıp ekmeği kendiniz de yapabilirsiniz tabii) Bana sorarsanız dürüm yapmadan da harika bir sebze yemeği oluyor. Ama çatal bıçak gelmiyor masaya, hile yok. Sağ elimizi kullanarak kibar kibar yiyoruz.

Baharatlar burun deliklerimizden içeri süzülüyor. Sonra yemeğin sıcaklığını, acısını, yumuşaklığını ağzımıza götürmeden ellerimizde hissediyorız. Ve ısırıyoruz.

Uçan bir halıya binmişiz Mumbai’ye gidiyoruz. Hayatın tek düzelikten uzakta, rengarenk, karman çorman olduğu bir sokaktayız.

Güney AsyaSri LankaÜlkelerYolda

Aşırı sıcak, 1000 senelik her tarafı boyalı bir otobüsteyiz. En arkadayız. Şoför hep ters şeritten korna çalarak gitme konusunda ısrarcı. Arada ani frenler yapıyor ya da şerit değiştiriyor, biz de heyecan yaşıyoruz. Her şey eski ama elbette olmazsa olmaz LCD ekran mevcut, dımdırı dımdırı klip oynuyor. Sahil, plaj, evler, insalar ve tropik yeşil akıyor pencereden. İnsanın ara ara içi geçiyor, sonra kendine geliyor.

İşte böyle giderken bir bakıyorum 3 palmiyenin arasında, palmiye gövdesi renginde şirin mi şirin bir dinozor karnını doyuruyor. Hızla uzaklaşıyoruz.

2 gün sonra akşam yemeğinde arkadaşıma “Sana bir şey itiraf etmem gerek” diyorum. Hafif panikle bana bakıyor. “Ben dinozor gördüm”. “Neden bana göstermedin?” diye soruyor ciddi bir şekilde. “Çok hızlı geçtik, vakit olmadı” diyorum. “Bundan sonra lütfen söyle!”

Arada söylüyorum ama her zaman değil. Dil çıkaran ağaçlar, yumruk atan kayalar, bilge suratlı bulutlar görüyorum. Hiç bitmiyor. Tam bir masal diyarı. İşin garibi bir de bok atıyorum ülkeye.

– Ben gelmeden önce burayı bir filmdeki gibi hayal etmiştim, neden bilmiyorum
– Hangi film
– Unuttum…

Robin Williams’ın intihar haberleriyle  hatırlıyorum. Jumanji. Bir ülke daha ne kadar Jumanji olabilir acaba? (Yoksa Narnia mıydı benim film?)

“Başına güneş geçmiş senin” diyeceksiniz. “Yorgunluktandır” diyeceksiniz. Olabilir. Kaybolduğumuzda, tozdan rengimiz değiştiğinde, sıcaktan beynimiz eridiğinde, dolandırıldığımızda durup hep “Neden Sri Lanka?” diyerek güldük. İkimize de bu soru çok sorulmuş çünkü gelmeden önce. Birçok kişiye gitmesi anlamsız bir yer gibi geliyor demek ki.

Neden mi? Çünkü insanın yaşadığı dünyadan bambaşka bir yere gitmesi algısını darma dağan ediyor, duyu organları ters takla atıyor, beyne gelen sakin sinyaller halay çekerek yerleşiyor. Hem zaman çok hızlı geçiyor, hem de bir gün öncesi bir ay öncesi gibi geliyor. Yaşam katlandıkça katlanıyor.

Ya da ben deliyim?

Kandy Diş Festivali için burayı tıklıyoruz.  

Sri Lanka rotası fikri için de burayı.

Güney AsyaKahraman DüdükNepalÜlkeler

Durur durur bu parça dilime dolanır. Nepal’in en turistik şarkısıdır. Dinlerseniz melodisinin beyin hücrelerime nasıl nüfuz ettiğini anlarsınız.


Dilime dolanır derken, doğru söylemem tabii. Her seferinde ayrı bir yorum katarım. Örneğin “ressam firirii, ressam fiririii, konca da munca digirigi kunda ressam fiririii”

Şimdi yine kafamda dönüp duruyor. Burnumdaki baharat kokusunun ve ağzımdaki zencefil tadının bunda payı büyüktür herhalde…

Ya da bilinçaltımdan mesaj var:

Resham firiri, resham firiri / Udeyara jounkee,dandaa
ma bhanjyang/ Resham firiri.

Kalbim ipek gibi rüzgarda dalgalanıyor/Uçsam mı yoksa bu
tepede otursam mı karar veremiyorum.

Veremiyorum harbi…

Güney AsyaHindistanKahraman DüdükÜlkeler

-En çok nereyi sevdin Duygu?

-Bilmem, her yeri ayrı ayrı sevdim
-Peki şimdi gittiğin yerlerden birine dönecek olsaydın nereyi seçerdin?
-Hindistan!
 
Hiç tartışmasız, sorgusuz sualsiz Hindistan…
 
Bugün Hindistan’dan baharat karışımları geldi. Burada da bulunur biliyorum ama oradan geldiler ya, farklı kokuyorlar sanki…
 
Gidip gidip kokluyorum…
 
Bu kadar kokusuyla hatırlanan bir ülke daha var mıdır acaba?
 
Evde kendi Hindistan’ımı yaratacağım…
 
Arkada da bu çalacak…
 

 
 
Asya KıtasıDünya TuruGüney AsyaHindistanHindistan-DTÜlkeler

haydarabad foto“Haydarabad’a gidelim mi Duygu?” diye sorarsanız, vaktinize ve beklentilerinize göre değişir derim. Bir yığın tarihi eseri var evet, ama Hindistan’da nereye adım atsanız durum buyken dağı taşı için gidilecek yer değil bence. Çok fazla İslami yapı var yalnız, gördüklerim bir taraftan tanıdık, bir taraftan da çok farklı geldi. Bu bakımdan ilginç buldum. Bir yığın Müslüman yaşıyor, sokaklarda çarşaflı insanlar görüyorsunuz bolca. Eh ne de olsa Kutbşahlar kurmuşlar hanedanı, “Türk soylu Hintlileşmiş hanedan” diyor Vikipedia. Yalansa günahı boynuna. Ben de türbelerini ziyaret ettim, sizin dualarınızı da ilettim. Üşendiğim için hayat hikayelerini okumadım ama etkileyici yapılardı. Girişlerinde “Doğdu, Hükümdar oldu, Öldü” şeklinde açıklamalar vardı, biraz kısa ve üzücü buldum. Hicri Takvim’e göre seneleri yazdıkları için ondan da bir şey anlamadım. Indranil beni ayıpladı. Neyse başından beri şehirde bir Müslümanlık var yani. Bizi de seviyor gibiler. Pasaportumu görünce hep gülümsediler. Burada konuşulan dillerden Urduca da Türkçe’yle akraba olur. İnsana İç Anadolu’dan bir şehre gitmiş duygusu veriyor çok çok hafiften. Kuru hava da bana böyle hissettirmiş olabilir… Ama hala Hindistan, yanlış anlamayın.

turbe

Buranın en güzel yanı, batılı dostlarımızın iş harici pek uğramıyorlar olmaları.  Goa’nın suyuna kayasına aşık olmama rağmen her şeyin turistlere yönelik olmasını can sıkıcı bulmuştum. Gerçek Hindistan bir yerlere gömülü kalmış gibiydi. Haydarabad o açıdan bir cennet. Günlük hayatı gözlemleyebilir, istediğiniz gibi dahil olabilirsiniz. Bu arada türbesiydi, sarayıydı, çarşısıydı, kalesiydi en az 2-3 gün turistik faaliyette de bulunabilirsiniz hiç sıkılmadan. Bir de göl gezintisi yaparsınız mis gibi. Bileğimden ötürü bu saydığım faaliyetlerin sadece bir kısmını gerçekleştirebildim gerçi ama arabayla geçerken gördüğüm kadarıyla “Vay anasına” dedim birçok kez.

haydarabad2

 Bunlar size önerilerim, bana gelince, ben inanılmaz iyi vakit geçirdim Haydarabad’da. Çünkü evinde konakladığım Indranil inanılmaz bir insan. Sanırım 10 yazı falan Hindistan’daki misafirperverlik konusuna değinebilirim. Bir elim yağda, bir elim baldaydı tam anlamıyla. Ona da dedim “One hand in butter, one hand in honey durumuna soktun beni” diye. “Gezinin geri kalanında bitli turist olabilirsin ama Haydarabad’dan aklında lüks ve sefanın kalmasını sağlayacağım” dedi. Yani buna benzer bir şey işte. Senelerce Amerika’da yaşamış, daha yeni gelmiş birinden biraz daha umursamaz olmasını beklerdim şahsen, çünkü ben Avrupa dönüşü öyle olmuştum. Ama tabii ben bir Indranil değilim hiçbir şekilde. Devamlı mutfaktan gelen muhteşem kokular, “Duygu sen otur ayağını uzat, buz koy, ben ne istersen getiririm” türü ikramlar, yarım günlük şoförle geziler, göl kenarında Haydarabad’ın en güzel lokantasında yemek ve çok zevkli bir sohbet… İnsan başka ne ister? Ben böyle iyice bir şımardım. Üzerimde sıfır sorumluluk… Öyle çok bir mesut oldum. Haydarabad’dan ayrılınca da hafif bir boşlukta hissetme durumu yaşadım zaten yalnızlıkla karışık. Birden kendi işimi kendim yapmak zorunda kaldım tabii. Bangkok’un karmaşında geçti hızlıca bu durum da.
 
Neyse lafı çok karıştırmayalım. Hindistan’da arkadaşım Başak’ın bir lafını andım sık sık. Kendisi uzun süredir yaşadığı New York’tan İstanbul’a taşınmaya karar vermesinin nedenlerini saymıştı bize. İlk 3’te hiçbirimiz yoktuk ama her gün evlerine gelen Nezahat Ablası vardı. İş gücü ucuz olan ülkelerde eğer şanslı azınlıktansanız bazı konforları çok rahat elde edebiliyorsunuz. Hindistan’da orta sınıftan başlayarak herkes istese ahçı, ütücü, temizlikçi, zaman zaman şoför falan tutabilir. Haydarabad’da normal taksi yok zaten. Şoförlü araç var, veya korsan taksi diyebiliriz. Değilse rikşalara binmeniz gerekiyor. Haydarabad’ın trafiğinde daha bir eğlenceli geldi rikşalar, heyecandan heyecan beğeniyor insan. Ama tabii abartıyorum, herkes çok yavaş gidiyor. Gecenin bir köründe Taksim’den sarı dolmuşlara binip sahilden Bostancı yapmanın yanında sıfır kalır.

Sebze/meyve olayı ilginç geldi bir de. Çoğu tanıdığım sebzeler aslında, ama ya benim bildiğimden çok küçük, ya da çok büyük. İşaret parmağım kadar patlıcanlar vardı, sonra kolum kadar bamyalar (Tamam biraz abartmış olabilir ikincisini) Daha önce görmediğim bir sebze yedim, dikenli kabak gibi. Evet bu yazıyı yazmadan adını soraydım iyiydi ama böyle aklınızda kalsın. Acı bir tadı var, benim hoşuma gitti. Bu arada acı yeme konusunda çok iyi gidiyorum. Bir de elimle yeme dersleri aldım. Pek beceremedim sanırım, 2. gün “Bu yemek çok sulu, kaşıkla ye” dedi kibarca Indranil. Boynumu büktüm. Sonra devam ettim ama, yılmadım. Unutuyordum az kalsın,  acı salatalık nasıl tatlı hale getirilir onu da öğrendim. Ama söylemem. Ancak şov yaparım yeri geldiğinde.

Bu arada Haydarabad’ın Laad Bazaar diye bir çarşısı var, ışıltıdan başı dönüyor insanın.O bilezikler, düğün kıyafetleri, kuyumcular… Çok acayip…

Bir de çocuklar arasında popülerlik kazandım. Indranil’in alt komşunun kızı veya oğlu (biliyorsunuz bu konuda iyi değilim) kucağıma gelmek istedi. Aldım ben de. Abucici abucici diye ses bile çıkaramamıştım ki, geçirdi bir tane suratıma. Ben hala gülüp “ne tatlı şeysin sen” demeye devam ettim ayıp olmasın diye .Sonra Chowmahalla sarayına gittik. Kalabalığın içinde huzurlu bir cennet. Bir yığın çocuk vardı, okul gezisiydi sanırım. Hepsi “Beni çok, beni çek” falan diye zıplayıp hoplamaya başladı. Ben böyle 100 tane falan saçma salak fotoğraf çekmişim. Sanki onlara verecekmişim gibi. Neyse öyle kaptırmışım ki kendimi, Indranil kolumdan çekip beni sürüklemese herhalde saray kapanıncaya kadar falan zıplayan önlüklü çocuk fotosu çekecektim.

haydarabad cocuk

Son akşamımda Indranil’in üniversiteden iki arkadaşı geldi. Hoca hepsi bu arada öğrenci değiller. Ve konuşmalarından kültür akıyor gerçekten. Ama çok eğlenceli bir şekilde. Mevlana ne kadar çok tanınıp seviliyor bu memlekette bu arada… Neyse bira içtik, şarkılar türküler söylediler. Arada sözleri çevirdiler de benim için. Bazılarını çok etkileyici buldum ama kuş hafızalı olduğum için unuttum tabii. Indranil “Üsküdar’a gider iken”in Hint dillerinden birisindeki versiyonunu söyledi.

 haydarabad arkadaşlar

Amerika’dayken çok yakın olduğu Türk arkadaşları varmış, pek çok şey biliyor bizim memleket hakkında. Türk arkadaşlarını da kıskandım zaten benden daha çok sevdiği için. “Sen de bir parça söyle” dediler, söylemedim, merak etmeyin. Daha yağmura çok var. Hindistan’da insanlar yemekle beraber içki içmedikleri, ve yiyince de evlerine gittikleri için gece yarısı gibi yedik yemeği. Kafalar biraz güzel oldu haliyle. En son ben bileğimi düşünce gücümle iyileştirmeye çalışıyordum, Indranil’de 50 sene içinde robotların dünyaya eşitlik getireceğinden falan bahsediyordu. Neyse arkadaşlarından biri bizi ertesi sabah kahvaltıya çağırdı, Indranil “Erken olmasın, Duygu kalkamaz” dedi. Erkenden kalktım yol heyacanıyla. Halbuki ondan sonraki 36 saat boyunca sadece 2 saat uyuyabilecektim. Hazırlandım falan, aşağı bir indim ki, normalde sabahın 6’sında kalkan Indranil, 10 olmuş, hala derin bir uykuda. Bu durumu da başına kaktım onca iyiliğinden sonra. Gittik kahvaltıya, oradan da düştüm Bangkok uçağıma yetişmek üzere Mumbai yollarına. Böylece bitti Haydarabad macerası…

Indranil’in şu anda ABD’de olan eşi Tulsi’yle beraber Istanbul’a taşınmasını istiyorum acilen. Herhalde bir insanın sahip olabileceği en iyi komşu olurlar… Neredeyse unutuyordum, köpekleri ve Indranil’in evini mesken edinmiş kertenkelesi Ricky 2’de gelmeli…

Asya KıtasıDünya TuruGüney AsyaHindistanHindistan-DTÜlkeler

Yazıya başlamadan önce geçmiş olsun dileklerini gönderip halimi hatrımı soran herkese çok teşekkür etmek istiyorum… Her aldığım yeni mesaj kendimi çok daha iyi hissetmeme neden oluyor.

Bu arada inanılmaz ama gerçek Goa’dan ayrıldım! Ayağım biraz daha iyileşince köyümdeki turizm ajansına gidip Haydarabad’a uçak bileti aldım. Bir yığın şirket ismi saydı, ben bir Air India’yı  biliyorum, bir de Kingfisher adı çok tanıdık çünkü buranın Efes’i. Kingfisher olsun dedim, bira markasının güven uyandırdığı tek insan ben olabilirim şu dünyada. Neyse uçak Salı saat 2’de, kadın “Sabah 10 gibi gelin uçak saatinizi kontrol edelim” dedi. Güldüm, “Olur ama erkene alınma ihtimali yoktur herhalde, değil mi?” dedim. Kadın “Bazen erkene de alabiliyorlar” dedi, kendimi tutamadım, koptum. Şirin bir kadındı, beraber kopuştuk.

Ertesi gün köy halkıyla helalleştik, bana geldiğimden beri pis pis bakan bir inek vardı, yol boyunca süzüyor namussuz, ona dil çıkardım (Gerçekten çıkardım). Oturunca koltuğu çöken bir taksiye bindim erkenden, ne olur ne olmaz,  burası Hindistan çünkü. Sağlı sollu el sallayarak film yıldızı gibi ayrıldım. Hemencecik bir nostalji çöktü içime. Güneş batarken sahilin halini düşündüm gözlerimi kapatıp.  Gökyüzü pembe, insanlar siluet haline gelmişler, kuma yansıyan gölgeleriyle bir olmuşlar. Herkes huzurlu, birbirine karışmış… Top oynayanlar, fotoğraf çekenler, yürüyenler, inekleri yıkayanlar var etrafta. Ve bunların oluşturduğu sadece arka planda kalan mutlu bir gürültü… Sonra kulübelerden gelen müzik, deniz kokus, ve yürüdükçe ayağınızı okşayan yumuşacık kum… Hayal gibi… Yok kelimelerle anlatamıyorum ama istediğimde tak o anlara gidebiliyorum. Bana Goa’dan hatıra kaldı.

Neyse bizim taksi tren yoluna gelince durdu. Tren falan yok etrafta, 20 dakika bekledik herhalde, sonra açtılar. Herkes tüm şeritlere yayıldığı için kilit olduk tabii, bir 20 dakika da  o şekilde geçti, yine de vaktinde vardım. Uçağı beklerken gözlerimi kapadım azıcık, tepemde bir televizyon, Hintçe bir film gösteriyor. Arada İngilizce kelimelerde kullanıyorlar. Ben uykuya yaklaştıkça o filmi anlamaya, gözlerim kapalı izlemeye başladım. Uykudan uzaklaştıkça kelimelerin teker teker Hintçeye dönmesine şaşırdım. Gerçekle rüya arasında bir yerlerde, belki de gerçekten anladım, kim bilir… Çok garip hissettim kendimi sonra.
Pırpır bir uçakla Haydarabad’a indik. Otobüse bindik sonra. Otobüsün kapıları bozuk, giderken otomatik olarak açılıyor, şoför inip kapatıyor, 10 metre sonra yine bu durum tekrar ediyor. Neyse ben yine kahkahalarla gülmeye başladım. Şoför abi bana pis bir bakış attı, ciddileştim.

Indranil beni karşılamaya geldi. Şehir turu yaparak evine gittik. Bu noktada sizi hayal kırıklığına uğratabilecek bir şey söylemek istiyorum. Bizlere yıllardır ne kadar misafirperver bir halk olduğumuz söyleniyor ya, yalan o. Bir tek Avrupa’yla karşılaştırıldığında belki doğru olabilir. Ama ben buradaki gibi bir misafirperverlik görmedim. Mumbai’de Sandipa ve Sanu beni hiç tanımadıkları halde inanılmaz bir şekilde ağırlamışlardı. Indranil  muhteşem bir ev sahibi olmasının yanı sıra bir de bileğimle ilgilendi. Buz torbaları, bandajlar falan derken şiş de inmeye başladı biraz biraz. Yine deli gibi yiyorum. Kendisi Sanu gibi çok yetenekli bir aşçı. Hintli erkeklerin %75’inin mutfağa girmediğini söyledi ama benim kaldığım 2 evdeki gözlemlerime göre %100 oranda mutfaktalar ve çok başarılar. İnsan nasıl teşekkür edeceğini şaşırıyor, kendi misafirperverliğini sorguluyor…

indranil yemek

Bu ülkeden ayrılmayı hiç istemiyorum. Bangkok’a uçak biletim bu Pazar. Ertelemek istedim ama 10 Mart’a kadar uçaklar doluymuş. Ben de bir daha gelmek üzere 19 Şubat’ta yoluma devam etme kararı verdim boynumu büküp.

Haydarabad’da neler yapıyorsun diye sorarsanız, o da bir sonra ki yazıya…

Asya KıtasıDünya TuruGüney AsyaHindistanHindistan-DTÜlkeler

Bu yolculuğa çıkmadan önceki en büyük korkularımdan biri Hindistan’da hasneteye gitmek zorunda kalmaktı, o da oldu. Ayağım daha iyi olmasına rağmen şişliğin inmemesi üzerine yolculuk planlarıma devam edebilmek için doktora gözükmeye karar verdim. Sabah taksiye atlayıp Lonely Planet’ta adı geçen bir hastaneye gittim. Beklediğimden daha iyi ve temizdi. Kalabalık da yoktu. Tabii benim temiz anlayışım çok değişti şu bir haftada. Genel olarak yerler hep kirli. Nedense şöyle sabunla güzel bir yıkamıyorlar. Süpürüyorlar üstün kötü tamam. Otellerde de bunu fark ediyorum. Neyse bir kadın baktı, röntgene yolladı. 1 saat falan 1 kişiyi bekledim. Biraz eski tekniklerle yapıyorlar bu işi. Ve çok emin olmamakla beraber sanırım röntgen odasının içinden geçerek personel tuvaletine gidiyorsunuz. Öyle acayip kokuların olduğu bir oda. Bu tuvalet mevzuu zaten başlı başına bir kompozisyon konusu. Bu konuda çok şey duymuşunuzdur da yeri gelmişken birkaç şey söyleyeyim. Temizliklerini su ve sol ellerini kullanarak yaptıkları için tuvalet kağıdı bulamıyorsunuz hiçbir yerde. Devamlı rulomla dolanıyorum. Bir de alaturka tuvaletlerin daha az gelişmiş versiyonu, yani yerde bir delik olanlar daha iyi de, turistlerin olduğu yerlerde alafranga tuvaletler koyup pisliğe pislik katıyorlar kullanmayı pek beceremedikleri için. Erkeklerin işi çok çok kolay. Yolda giderken solda sağda devamlı su döken adamlar görüyorsunuz. Öyle gizli saklı da değil, fıskiye gibi yapıyolar maşallah. Neyse hastaneye dönelim…

Röntgen çeken adam ayağımı bir sağa bir sola çevirdi acımasızca. Sonra doktora yolladılar. Temizliğinden şüphe ettiğim bir yatağa yatırdılar. Çok sevimli bir doktor amca geldi sonra, bağlardan biri zedelenmiş sanırım. İlaç verdi, sardı, “çok yürüme, buz koy” dedi, saldı.  Ben de rahatladım.   Artık Haydarabad’a doğru yollanmaya çalışacağım. Köyün maskotu oldum resmen. Herkes benim bileğim konusundaki gelişmeleri takip ediyor. Evet pek işleri güçleri yok. Neyse eğlendirdi bu durum beni. Hindistan’ı her şeyiyle yaşıyorum…
Asya KıtasıDünya TuruGüney AsyaHindistanHindistan-DTÜlkeler

“Goa’dan çıkamıyorum” derken böyle olacağını düşünmemiştim doğrusu…Cuma günü için Hampi’ye tren bileti baktım, ancak Pazar’a yer bulabildim. Ben de biraz başka plajlarda vakit geçiririm diye düşünerek pek takmadım. Pılımı pırtımı toplayıp Lonely Planet’e göre buraların en güzel sahili olan Palolem’e doğru halk otobüsüyle yola çıktım. Otobüste tek yabancı benim, en arkada oturuyorum, muhteşem bir yeşilliğin içinden hoplaya zıplaya gidiyoruz, sonuna kadar da Bolywood müzikleri açık… Rüzgar ve kokular çarpıyor suratıma. Nasıl mutluyum anlatamam… İyi ki 800 rupi verip taksiye binmemiş, 30 rupi verip bir de bunu yaşamışım diye düşünüyorum… Neyse işte indirdiler beni bir yerde, “Buradan sal kendini aşağı” dediler. Ben de saldım. Sonuna doğru yoruldum, ilk gördüğüm yere yerleştim. Çok kötü etmişim. Oda resmen çürümüştü. Halbuki 50 metre daha yürüsem 2 dolar fazlaya cennet gibi odalar varmış. Neyse üşengeçliğimden oteli değiştirmedim de… Bana ders oldu.

goa otel

Palolem muhteşem bir yer gerçekten. Bu kadar turistik olmadan önce tam bir cennetti büyük ihtimalle. İki tarafında kayalıklar olan bir koy. Yine her tarafı palmiyelerle çevrili tabii ki. Ben yine plaj fotoğrafçılığı misyonuma başlamıştım ki bir ineği fotoğraflarken Avusturyalı bir adamla tanıştım. Aslında Goa’da çok Hristiyan olduğu için inek eti yeniyor ama yine de özeller hayvanlar. Yemek yerken bir bakıyorsunuz arkanızda bir inek,  lokantanın ortasında öyle kuyruk sallıyor…

goa yemeye gelen inek

Bir insan peşinden bir ordu getirebiliyor. 2 Fransız, 2 Avusturyalı ve bir Alman’la vakit geçirmeye başladım birden. Sırt çantalılar çok rahat, çok arkadaş canlısı, çok hoş sohbetler. Kimse üstüne alınmasın tabii de İstanbul’daki kapalı, yeniliklere ve yeni insanlara açık olmayan zihniyetten sıkılmışım. Rahatladım. Hindistan’la ilgili aksilikler hep gülerek anlatılıyor, bu ülkeyi özel kılan o kaos çünkü. O karışıklığı, renkleri ve aslında sizi devamlı kazıklamaya çalışsalar da içten insanlarla dolu sokaklarıyla apayrı bir dünya.  Ve pisliğin içinde inanılmaz tapınaklar, saraylar, binalar var… Düzensizliğin içindeki düzen… Gerçi  Hindistan’da doğmadıktan sonra Hindistan’ın sırrını çözmek imkansız gibi. Bir yığın din, bir yığın Tanrı, bir yığın gelenek… En az 6 ay geçirmek gerekir herhalde ufak bir fikir edinebilmek için…

 
goa_arkadaslar
 

Bu arada 1 aylık seyahatte olanlara dünya turundayım demek pek bir havalı oluyormuş, iyice bir şımardım zaten. Fransız kızlar çok az kaldılar, onlarla Hampi’de buluşmak üzere sözleştik, sonra da kraliçe arılığımı ilan ettim. Herkesi bir dünya turu hayali aldı. Türk olduğumu duyunca bir şaşkınlık geçirip, sonra da İstanbul’da oturduğumu öğrenince “Ah çok görmek istiyoruz” diyorlar kısa muhabbetlere girdiğim insanlar bile. Şeker dağıtır gibi email veriyorum. Turizm Bakanlığı’na sesleniyorum, bana ödenek çıkarsınlar. Neyse bu insanlar sayesinde eşyalarımı birilerine teslim edip rahat rahat denize de girebildim. Gerçi “Goa’da çok yılan var, geçen adamın birini yüzerken sokmuş çıkınca kurtaramamışlar, 5 çeşidi çok zehirliymiş ve nehrin denize boşaldığı yerlerde görülüyorlarmış” demeselerdi iyiydi . Tam da bir nehir ağzındaydık. Hafiften tırstım. Buradaki en önemli aktivite yine kayalıklara gidip güneşin batışını izlemek oldu… Yedik, içtik, bezdik… Biraz da etraftaki köylere doğru yürüyüş yaptık. Eşya taşımaktan yorulmuştum, iyice dinlenmiş oldum. Muhteşem de bir dolunay vardı. Bu gazla artık Hampi’nin altını üstüne getirmeye hazırım diye düşünmeye başladım.

 

goa_gunes_kaybolurken

Burada bir parantez açayım.  Goa’nın eğlence hayatını merak eden arkadaşlar vardı, onları da aydınlatayım. Koydan koya çok farklılık gösteriyor. Bazı koylar trans müziği eşliğinde ot içiyor, bazıları erkenden uyuyor, bazıları Rus mafyasını beslemek suretiyle para harcıyor, bazısı da barları ve alternatif partileriyle turistleri memnun etmeye çalışıyor.  Ama eskisi gibi değilmiş, artık müziği dışarıya 10’dan sonra veremiyorlarmış ve çok fazla uyuşturucu kontrolü yapılıyormuş. O yüzden sakinleşmiş. Ben bilmiyorum bu kısımlarını tabii, sadece barda takıldım. Zaten bu ara yakında olacak seçimler nedeniyle alkol satışını 11’de durduruyorlarmış, 11:30 gibi bütün ışıklar sönüyor  ilginç bir şekilde. Hindistan’da hiçbir kurala uyulmazken buna uyulmasına şaşırdım. Seçimler de martın bilmem kaçındaymış… İşte ilginç bir ülke…  Gerçi hesabı kestikten sonra da birkaç içki veriyorlar, onlar da barmenlere bahşiş kalıyor. Çoğu Nepal veya Butan’dan gelme. Suratlarından belli zaten, hafif çekli gözlü, daha bir sevimliler.  Ha bir de havayi fişeklere en az bizim kadar meraklılar burada, 20 dakikada bir fırlatıyorlar sahilden.

Hikayeme geri dönecek olursak Cumartesi günü, Pazar sabahı trene bineceğim yere doğru yola çıkıp, güneş ve kumu geride bırakmaya karar verdim. Avusturyalı çocuklardan biriyle yine muhteşem otobüslerden birine bindik. Ama kendisi 2 metre olduğu için çok komik bir vaziyette yolculuk yaptı, ben de dalga geçtim 1 saat boyunca. Aklıma da çok sevdiğim uzun boylu arkadaşım Çağrı geldi hep. Burada olsaydı ne güzel olurdu dedim.
 
Sonunda trene bineceğim Margao’ya ulaştım. Elimde 1-2 otel ismi vardı, oralara gittim, yer yok. Sonra belki başka yerler bulurum diye dolanmaya başladım. Ama ya ben kötü kısımlarına yürüdüm ya da çirkin bir şehir. Burası Panjim gibi değil, insanlar sokaklarda uyuyor, birileri devamlı para dileniyor… Öyle olunca ben de yakın bir plaja gidip sabah rikşayla gara gelmeye karar verdim. İşte bu duygu ve düşüncelerle yürürken ne olduysa oldu ve üzerime çıkmaya çalışan bir taksiden kaçmak suretiyle ayağım takılıp yavaş çekimde düştüm. Normalde dengemi sağlayabilirdim ama sırtımda 2 çanta yapamadım, yuvarladım ve bileğimi burktum fena halde. İşte o anda Hindistan’ın dilenmeyen, kazıklamayan insan yüzünü gördüm. Birden 10 kişi başıma toplandı, ayağımı kontrol ettiler, bana su aldılar, bir yere oturttular. Bir tanesi çıkıkçıyı aradı sanırım ama ulaşamadı neyse ki… Teşekkür edip acıya rağmen taksi bulabileceğim bir noktaya doğru yürümeye devam ettim. Bu arada kayboldum biraz. Ayağımın acısı arttıkça aptallaşmaya başladım. Neyse sonuç olarak Colva diye bir plaja ulaştım. Bilmiyorum moralim bozuk olduğundan mı, çok rezil bir yer gibi gözüktü gözüme. Hafta sonu olduğu için bir yığın erkek grubu akın etmiş, kalabalık… Tekrar bir taksiyle buraya ilk geldiğimde kaldığım plaja gittim. Bu sefer de saat iyice geç olduğu için kalacak yer bulmakta zorlandım. Gözümden acı ve çaresizlikle karışık birkaç yaş gelmesine de engel olamadım.  Neyse kendimi hızlı toparladım ve en sonunda çok pis olmayan bir yere yerleştim. Bir aile işletiyor, çok tatlılar. Bileğim 2 katına çıkmış… Eczaneye gidip sargı bezi temin ettim, sonra bir şeyler yiyip ufak tefek erzak  alışverişi yaptım ama her adımda ağrım artınca topallamanın da ötesine geçtim. Herkes devamlı “İyi misin?” “Otur biraz dinlen”falan diye sormaya başladı, “Gel dükkanımı gör” bitti. Yemek yediğim yerdeki garson çocuk beni motosikletiyle otele bırakmayı  teklif etti ama ben bir de motosikletten düşerim diye tırstım…  Ona da böyle dedim, gül gül bir haller oldu çocuğa, anlamadım, neyse…
 
Sonuç olarak Hampi bana zor gibi gözüküyor. Hala Goa’da mahsurum. Belki biraz ayaklanınca direkt Haydarabad’a uçarım ve arkadaşımın evinde kendime gelmeyi beklerim diye düşünüyorum. Bu da maceranın bir parçası ama bu kadar erken olmasaydı iyiydi… Biliyorum orada kar yağarken ben burada deniz, güneş ve yakışıklı Avrupalı turistlerden bahsedince kıskanıyorsunuz ama lütfen nazar değdirmeyin de Hindistan’dan 2 ayak üstünde ayrılabileyim…
 
(Bu yazıyı dün yazmıştım, bugün az biraz daha iyiyim, gölge bir yerlerde kitap okuyarak ve kuzenim Sinan’ın verdiği Japon çizgi film serisini izleyerek geçireceğim zamanımı.)
Asya KıtasıDünya TuruGüney AsyaHindistanHindistan-DTÜlkeler

Goa’ya trenle gidecektim ama bir gün daha beklemem gerektiğini öğrenince otobüs yolculuğu yapmaya karar verdim. Otobüsün kalktığı yeri buluncaya kadar da taksi şöförü tarafından yine dolandırıldım. Pazarlık konusunda çok kötüyüm, umarım ilerleme kaydederim.

Burada otobüsler klimalı veya klimasız olarak sınıflandırılıyor. Aslında aklınıza gelebilecek her türlü araç ve mekan için geçerli bu. Devamlı birileri yanınıza gelip “AC or Non AC madame?” diye soruyor. Klimalı otobüslerde bir de yataklı seçeneği var.  Ben cimriliğin dibine vurarak oturmalıyı tercih ettim, ertesi güne dizim gitti tabii. Neyse bindik başladık yola, dolmuş gibi her bir yere girdi çıktı, Mumbai’nin bin bir yüzünü gördüm. Çok üzücü, yolların kenarında aileler yatıyorlar, her tarafta ateş yakılmış. Ama kıyafetler hala o kadar renkli ki… Çok acayip bir dünya… 2 saatte şehirden çıkabildik, sonra ödemeli bir yola girdik. Neyine para verdik hiç anlamadım. Hep tek şerit, her bir yerden insan çıkıyor, aydınlatma falan yok. Neyse ki yolların kötülüğünden ve karanlıktan hızlı gidemiyoruz. Şoför de  8 saat hiç durmadan kullandı (Annecim merak etme abartıyorum blogum ilgi çeksin diye) Ben diyeyim 8 saat, siz diyin 12 saat… Önemli olan sapa sağlam geldim Goa’nın başkenti Panjim’e. Geldim de, sabah 5:40’da gelmem hiç iyi olmadı. Bana sabaha anca varırsın demişlerdi, şoför kamikazeymis harbi.   İndim karanlık, her yer kapalı. Zaten rezervasyon falan da yok, bir de kim alır beni o saatte içeri. Ne yapacağımı bilmememden kaynaklı stresli  dakikalar geçirdim. Çok arkadaş edindim ama ilgisiz davranınca uzaklaşıyorlar. İstanbul’a o saatte varmaktan daha güvenliydi tahminen. Sonra hava aydınlanmaya başlar başlamaz şansımı deneyeyim diye bir otele gittim. Önünde 2 tip oturmuş bekliyorlar, bir Kolombiyalı, bir de Japon. Japon’un gezmediği yer kalmamış maşallah. Avustralya’da çalışmış 1 sene, onun parasıyla Avrupa’dan Hindistan’a her yeri gezmiş karadan. Şimdi Avustralya vergi iade formunu dolduracakmış, oradan alacağı parayla da Afrika’ya gidecekmiş.  Ben de Avustralya’da çalışmak istiyorum. Neyse otelde acayip bir mantık vardı çözemedik. Fiyat kişi başı. Mesela ben tek kişilik odada kalıyorum 6 dolara, 2 kişi aynı odada kalırsa 12 dolar vermek durumunda. 2 oda varmış sadece, diğer 2 yolcu erkek olduğu için kibarlık ederek oda paylaşmak durumunda kaldılar. 6 dolarlık oda nasıl derseniz,  Paris’te kaldığım 50 euroluk otelden genel kalite olarak 1 puan kötü, güvenlik ve sempatiklik olarak 10 puan daha iyi. “Aman Hindistan’da dikkat et, iyi otelde kal, cimrilik yapma” demişti bana herkes, laf dinlemedim.  Şu anda da deniz kenarında 10 dolara, sıcak suyu ve TV’si bile olan bir odada, gayet rahat ve mutluyum.

Panjim çok şirin bir yer. Zaten Goa Hindistan’ın geri kalan kısımlarının aksine Portekiz sömürgesi olarak kaldığı için ülkenin genelinden farklı. İlk bir “ulan madem birileri işgal edecekmiş, keşke İngilizler yerine bu adamlar tüm ülkeyi ele geçirseymiş” dedim, sonra caydım. Bir kere etrafta Hindu tapınakları yerine kiliseler var ve halkın büyük çoğunluğu Hristiyan. Eğer daha büyük bir alana yayılsalarmış gerçek Hindistan’dan hiçbir şey kalmazmış bugüne… (İngilizlerin yaptıklarını destekliyormuş gibi olmasın tabii. Her adımımda sömürgeciliğe olan nefretim artıyo.)

panjim kilise

 
Buraya sevmemin nedeni bir kere fakirlik yok. Binaların hepsi düzgün, dilenen kimseyi de görmedim. Hatta zenginler sanki. Sanırım evde hissettirdiği için, Hindistan’ın ortasında Akdeniz vari binalar görünce de mutlu oluyor insan. Küçük yerleşimler var hep, hayat daha sakin, etraf inanılmaz bir yeşil. Tropik yeşili diye bir renk var mı? Kesinlikle olmalı… Yemekler de güzel… İnsanlar da daha bir güler yüzlü geldi bana. Refah seviyesinden belki.
 

Panjim’e dönelim. Panjim Goa’nın başkenti. Nehir kenarında bir şehir. Bütün gün dolanıp fotoğraf  çektim ve bir gece önce uyuyamadığım için ara ara otele gidip kestirdim. Sonra da akşam müzüksizi olmadığından müzikli tekne turuna çıktım. Aldım 3 dolara biletimi, bindim. İlk duyduğumda yabancı turistlere yönelik sanmıştım, hiç alakası yok. Bir yığın yerli genç doluştu. Adamın biri animasyon yapıyor, daha çok İngilizce konuşuyor biz de anlayalım diye. Manzara inanılmaz bu arada, güneş palmiyelerin arkasından batıyor, biz Bolywood çakması müziklerle eller havaya yapıyoruz. Bir ara “şimdi sadece erkekler gelsin” dedi,  gülme krizine girmemek için fotoğraf çekmeye başladım. Batan güneşin 50 tane falan fotosunu çekmişim. Bizim Apaçilerin öğrenmesi gereken çok şey var. O gün de bu şekilde bitti…

panjin gün batımı

Ertesi sabah Goa’nın güney sahillerine doğru yola çıktım. “Kuzeyi daha partili ama eski tadı yok, çok bozdu, sen güneye git” dediler söz dinledim. Benaulim diye balıkçı köyünden bozma bir sahile geldim. Balıkçılıkla ilgili bir şey göremedim gerçi… Deniz çok dalgalıydı, ondan da kaynaklanıyor olabilir. İlk önce biraz turistik köyün içinde yürüdüm, sonra gerçek köye daldım. O yeşilliğin arasında kırmızı toprak yollarda oyun oynayan çocuklar, köpekler ve yöreye özgü çiftlik hayvanları çıkıyor karşınıza. “Köyde başka ne çıkabilir ki?” diyeceksiniz ama sanırım ben tropik bitki örtüsüyle yeni tanıştığım için bu kadar heyecanlanıyorum. Çiftlik hayvanı diye de genelledim kültürsüzlüğümden ötürü, kusura bakmayın. Şöyle ki siyah ufak bir yaratık gördüm “Ay ne tatlı domuz” dedim, sonra aynı siyahtan boğa benzeri bir hayvan gördüm,  “Aa o domuz değilmiş, bunun yavrusu muymuş?” dedim ve buna inandım. Sonra boğa yavrusu zannettiğim domuzun yarısı kadar bir domuz daha gördüm, ve benim yavrunun memeleri olduğunu fark ettim, anneymiş meğer… Neyse işte çok karışıktı…

goa_hayvanlar

Sonra kumsala gittim.  İnanılmaz geniş, upuzun ve beyaz kumlu bir sahil. Arka planda palmiyeler yine. Bu palmiyelerin hastası oldum, bizimkiler gibi güdük değiller. Bahçeme dikeceğim. Bir gün.. Neyse manyak bir rüzgar vardı, ama ben  yürüdüm,  abartmışım biraz, Hindistan’ın güney noktasına ulaşacakmışım neredeyse. Dönüşte anladım ne kadar salaklık yaptığımı. Sırtımda fotoğraf makinesi falan 10 kilo var. Ama o kadar huzurluydu ki… Zaten sakin bir plaj olarak biliniyor, hava da kötü olunca iyice boştu. Hindistan içinde insansız alan bulmak zor olsa gerek, ben buldum. Bir ara uzandım kumların üstüne (çantamın üstüne yattım korkmayın), uyumuşum. Kollarım kıpkırmızı olmuş İngiliz turistler gibi. Aha, ben de  İngilizim ya, hep unutuyorum. Sonra yürümeye devam ettim, gel git ne tuhaf bir şey, gel’i gördüm, giti gördüm. Su da ılık… “İyi ki buradayım” dedim.  Sonra da güneşi batırdım. Muhteşemdi… Doğru düzgün bir internet bağlantım olduğunda fotoğrafları koyacağım kısmetse. Sonra düşündüm, şimdiye kadar kaldığım 3 yerde de güneşin batışını izledim. Evde de yapabileceğim bir şey ama yapmıyorum. Sanırım yolda olmanın en iyi yanı, aslında her gün yapabileceğimiz bazı şeyleri nasıl hiçe saydığımızı; görmemeye, duymamaya, koklamamaya, dokunmamaya, tatmamaya başladığımızı fark etmek. Evet yola çıkalı bir hafta olmadan filozof da oldum işte…

goa_gunbatimi2

Bu arada bende bir mango bağımlılığı başladı. Hiç de sevmezdim eskiden. Şimdi mango shake, mango suyu, kuru mango. Bir yere gidip de “Mango yok” derlerse yıkılıyorum yani o derece. Diğer meyvelerin de 2 katı fiyatı. Cimriliğime rağmen alıyorum. Evet hafiften tırlatmaya da başladım sanırım.

Tırlatmayı bilmiyorum da, kişiliğimde bazı değişimler oldu. Umarım geçicidir. Beni bilen bilir, devamlı etrafımdakileri düşünür, hatta bazen bu yüzden rahatsızlık da veririm. Mesela “Ay müziğin sesi çok mu açık?”, “O benden önce gelmişti, yerini mi aldım?”, “Çantam rahatsız ediyor mu yanımda oturanı?” gibi. Burada kimse böyle şeyler düşünmüyor, sınırlar çok farklı. Bana yapılan hareketlerden rahatsız olmamak için ben de onlara aynısını yapmaya başladım ve hiç tepki vermediklerini fark ettim. Bu da elle yemek yemek gibi garip bir özgürlük duygusu veriyor insana. İnsanların önüne geçip, koca sırt çantamla falan ezebiliyorum. Japonya’ya kadar düzeltirim bu durumu umarım. Bir de tükürmeye başlamasam iyi olur. İğrendiğim çok şey yoktur aslında ama balgam olayı fena eder beni. Burada da çok sık duyduğunuz bir ses. Kültürel bir olay. Zaten böyle hiç olmayacak yerlerde, mesela bankanın içinde “tükürülmez bölge” falan yazıyor. “Do not smoke, do not spit”. Neredeyse her aracın arkasında olan “Horn please” , korma çalabilirsiniz yazısından daha komik bence bu.
 
Bilet durumuna göre Hampi’ye doğru uzayacağım biraz sonra. Önce yine çılgın bir otobüs yolculuğu yapmayı planlamıştım (şaka anne, uçak demek istedim)  ama bugün tanıştığım İskoç Hippisi bir amca tren yolculuğunun muhteşem olduğu konusunda beni ikna etti.

O değil de, Goa’ya gelmeyecektim bile, şimdi gidesim yok…